درس های سامانه

تاریخ معاصر ایران همواره شاهد رویدادهای مختلفی در حوزه سیاست خارجی بوده است. تقسیم تاریخ معاصر به 2 دوره پهلوی و جمهوری اسلامی می تواند گذشته سیاست خارجی ایران و روابط پرفراز و فرود كشورمان با غرب را بیشتر روشن كند؛ استراتژی هایی متفاوت كه برگرفته از ایدئولوژی های حاكم در زمان های گوناگون بوده است. روابط استعماری غرب با ایران پس از انقلاب اسلامی جای خود را به استقلال و رفع وابستگی كشورمان از قدرت های جهانی داد. از این رو در سیاست خارجی ایران پیش و پس از انقلاب اسلامی، 2 دنیای به طور كامل متفاوت قابل مشاهده است که در این دوره آموزشی به تبیین زوایای مختلف آن و بازخوانی روابط ایران و غرب می پردازیم.

جمهوری اسلامی پس از تاسیس، به مثابة نظام سیاسی مبتنی بر آرمان‌های الهی مردمی با هدف صیانت از دستاوردهای انقلاب، با چالش‌های داخلی خارجی در قلمروهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی مواجه شد. به اعتقاد نگارنده می‌بایست با تبیین استراتژی جامع نظام جمهوری اسلامی و با اتکا به مردم، چالش‌های پیش روی را به فرصت‌های مناسب به منظور ایجاد شرایط منطبق با ماهیت توسعه‌ای جامعه اسلامی تبدیل کرد که در این دوره به بررسی چگونگی فرایند تشکیل انقلاب اسلامی و برخی از دستاورد های این انقلاب مقدس در سطح داخلی و بین المللی می پردازیم.

هنگامی که نظام پهلوی در سایه‌ی استبداد و خفقان، به اوج مستی خود رسیده بود، جامعه‌ی ایرانی واکنش‌هایی خاص در این دوران به‌نمایش گذاشت که این واکنش‌ها از چشم درباریان مخفی نماند. بروز نارضایتی، شکل‌گیری انقلاب اسلامی و شکست سلسله‌ی پهلوی، حلقه‌ی نهایی اوضاع سیاسی جاری در زمان حکومت پهلوی بود. نشانه‌های انحطاط از اواسط دهه‌ی 50 شمسی به چشم می‌خورد و حتی نزدیکان به دربار آن را احساس می‌کردند که در این دوره ما به بررسی دلایل انحطاط نظام ستم شاهی از زبان کارگزاران و درباریان شاهنشاهی می پردازیم.

در تاریخ بشر، لحظاتی سرنوشت ساز وجود دارند که در آن لحظات انگشت شمار، زمان منقبض می شود و حق و باطل به یکدیگر رسیده و سرشاخ می شوند. بعد از این لحظه، زمان منبسط می شود و حق و باطل، راه خود را در پیش گرفته و جریان مرتبط به خود را پدید می آورند. سه حادثه غدیر، سقیفه و فدک، سه بخش یکی از این لحظه هایند. با غدیر، آینده جهان اسلام و بشریت مشخص شد، با سقیفه، مسلمانان از راهی که آن ها را به این آینده مطلوب می رساند، منحرف شدند. داستان فدک نیز، داستان فریاد سوزناک برترین زن عالم از بزرگترین انحراف تاریخ بشریت است. این لحظه را نباید یکبار، که هزاران بار باید خواند. این فریاد را نه یکبار، که هزاران بار بایستی شنید. در این درس، بار دیگر قصه مظلومیت حق و تجلی حق تکرار می شود.

«دشمن را بشناسید، یکی از خطراتی که هر ملّتی را تهدید میکند این است که دشمنِ خودش را نشناسد، دشمنِ خودش را دشمن نداند؛ یا دوست بداند یا بی‌طرف بداند؛ این خطر خیلی بزرگی‌ است. این خواب‌رفتگی است.». این سخنان مقام معظم رهبری، بر اهمیت موضوع دشمن شناسی دلالت دارد. از آن جاکه آمریکا، مهم ترین دشمن ما به حساب می آید، دشمن شناسی، در وهله نخست، همان آمریکاشناسی است. مرکز آموزش مجازی دانشگاهیان، به دلیل اهمیت این موضوع و نقش غفلت زدای آن، درس مطالعات آمریکاشناسی را در شش جلسه ارائه نموده است.

معمولاً گفته می شود که ما در عصر بازگشت انسان به معنویت یا بازگشت معنویت به زندگی بشر به سر می بریم، اما نگاهی به روند شتاب زده و گستردة معنویت گرایی که از عمر آن چند دهه نمی گذرد، به وضوح نشان می دهد که با پدیدة انفجار معنویت روبرو هستیم. انسان مدرن که به سختی دور از معنویات نگه داشته می شد و در تمدنی زندگی می کرد که غیر از جهان و زندگی مادی برای چیز دیگری ارزش قائل نبود، حریص و عجول و عنان گسیخته به معنویات روی آورده و همانند مردمانی که در قحطی به سر می برند و انبار نانی یافته اند، سنت های کهن عرفانی و معنوی را برگرفته و هر کس تکه یا تکه هایی از مکاتب مختلف را چنگ زده و می کوشد که خود را با آن اشباع نماید.